Architektura klasycyzmu i XIX wieku

Akademia Architektury

23.10.2025

Druga połowa XVIII stulecia i wiek XIX to w architekturze europejskiej czas kontrastów – mieszania się stylów, wzorców i kulturowych odniesień. Z jednej strony jesteśmy świadkami narodzin i upowszechnienia się klasycyzmu, a co za tym idzie powrotu do tradycji architektury antycznej; z drugiej pojawia się historyzm – nurt, który garściami czerpie z bogactwa rozwiązań, form i estetyki średniowiecza, renesansu i baroku.

Koniec XVIII i początek XIX wieku to czas okazałych, monumentalnych budowli, które powstają na terenie całej Europy, a nawet Stanów Zjednoczonych – paryskiego Panteonu, berlińskiej Bramy Brandenburskiej, gmachów Kapitolu i Białego Domu w Waszyngtonie. Nie inaczej jest w Polsce – klasycystyczną formę otrzymują choćby Łazienki Królewskie, Królikarnia i Teatr Wielki w Warszawie – oraz we Wrocławiu, gdzie w tym właśnie stylu projektowane są na przykład dawny Teatr Miejski (dziś Opera Wrocławska), Pałac Hatzfeldów przy ul. Wita Stwosza, Synagoga pod Białym Bocianem czy… Dworzec Świebodzki.

Z kolei przypadający na późniejsze lata XIX wieku historyzm swobodnie korzysta z tradycji różnych stylów i chętnie miesza ich formy. To właśnie dlatego tak trudno precyzyjnie wydatować budynki z tego okresu. O czasie ich powstania może decydować funkcja obiektu (na przykład zupełnie nowe w krajobrazie miast fabryki czy zakłady przemysłowe) lub materiał budowlany – obok tradycyjnej cegły i kamienia coraz częściej wykorzystywane są żeliwo i stal. Pojawia się też architektura inżynieryjna, ściśle związana z rozwojem przemysłu, a jednoosobowa do tej pory funkcja projektanta budowli zaczyna rozdzielać się na rolę architekta i konstruktora.

Jak odróżnić neorenesans od renesansu? Na jakie szczegóły warto zwrócić uwagę przy datowaniu XIX-wiecznych budynków? Gdzie we Wrocławiu szukać śladów tej zróżnicowanej, bogatej w cytaty i odniesienia kulturowe architektury?

O tym wszystkim opowiemy na kolejnym spotkaniu w ramach Akademii Architektury. Wykład o klasycyzmie i architekturze XIX stulecia poprowadzi dr hab. inż. arch. Agnieszka Tomaszewicz z Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej.

Dostępność:

Zastanawiasz się nad udziałem w wydarzeniu? Pobierz nasz Przedprzewodnik przygotowujący do zwiedzania Muzeum Architektury.

DOSTĘPNOŚĆ ARCHITEKTONICZNA:

Sala, w której odbywać się będą wszystkie wydarzenia, znajduje się na parterze, na wprost wejścia do muzeum. Pokonanie różnic w poziomach podłóg ułatwiają rampy dla osób z niepełnosprawnością ruchową.

DOJAZD KOMUNIKACJĄ MIEJSKĄ: Przystanek GALERIA DOMINIKAŃSKA

Tramwaje: 2, 3, 5, 9, 10, 11, 12, 13, 17, 23, 78 Autobusy: 110, 114, 120, D, N, K Autobusy strefowe: 602, 904, 914, 924 PARKING

Brak oznaczonych miejsc dla osób z niepełnosprawnościami. Najbliższe, oznaczone miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnościami znajdują się wzdłuż Alei Słowackiego.

TOALETA

Na pierwszym piętrze znajduje się toaleta przystosowana dla osób z niepełnosprawnością, wyposażona w dzwonek alarmowy.

Program edukacyjny dla dorosłych Akademia Architektury jest organizowany w ramach obchodów jubileuszu 60-lecia Muzeum Architektury we Wrocławiu.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.