Spotkajmy się w mieście! | Fortyfikacje Wrocławia

9.11.2023–10.11.2023

Zapraszamy na trzecią odsłonę nowego cyklu spotkań z architekturą Wrocławia! Tym razem posłuchamy o historii wrocławskich fortyfikacji, a następnie zwiedzimy niedostępny na co dzień Fort Piechoty nr 6 na wrocławskich Polanowicach.

09.11, godzina 12.00 – wykład w Muzeum Architektury

10.11, godzina 12.00 – zwiedzanie Fortu

Zbiórka: Fort Piechoty nr 6 na ulicy Polanowickiej 51

Lokalizacja: https://maps.app.goo.gl/pzQiWz17vbzrYDVx5

Na oba wydarzenia wstęp wolny, nie trzeba się zapisywać!

Wrocław w całej swojej historii był miastem umocnionym. Na taki stan rzeczy największy wpływ wywarło położenie miasta nad przecinającymi się szlakami komunikacyjnymi przebiegającymi z północy na południe i ze wschodu na zachód Europy. Położenie Wrocławia nad Odrą, Oławą, Ślęzą, Bystrzycą i Widawą przyczyniło się do powstania warunków sprzyjających działaniom fortyfikacyjnym.

Wykład poświęcony jest etapowi fortecznej przeszłości miasta przypadającemu na ostatnią dekadę XIX i pierwsze dwie dekady XX wieku. W tym okresie wzniesiono w okół Wrocławia nowoczesną twierdzę pierścieniową. Twierdza wrocławska, złożona ze szkieletu dziewiętnastu zbudowanych w latach 1890 – 1901 schronów piechoty, została w latach 1906 – 1912 znacznie wzmocniona i zmodernizowana. W roku 1914 przystąpiono do zakrojonych na wielką skalę robót fortyfikacyjnych mających na celu przygotowanie Wrocławia do odparcia rosyjskiej inwazji.

W trakcie wykładu opowiemy o zadaniach stawianych warowni wrocławskiej przez niemiecki sztab cesarski, poznamy sekrety budowy najnowocześniejszych dzieł warownych dawnej wschodniej granicy Niemiec. Dowiemy się również, jaką rolę w systemie obronnym miasta spełniały rzeki, sieć kolejowa i tramwajowa, oraz założenia zieleni. Spróbujemy zagłębić się w życie codzienne miasta-twierdzy oraz poznać trudności stojące przed mieszkańcami miasta. Zaprezentujemy rolę Wrocławia na wojskowej mapie Europy przełomu XIX i XX wieku oraz wpływ istnienia twierdzy na układ urbanistyczny miasta na początku XX wieku.

Spotkanie spacerowe poświęcimy zapoznaniu się z tym, co zostało po wilhelmińskiej Twierdzy Wrocław. Podczas zwiedzania Fortu Piechoty nr 6 będziemy mogli w praktyce zapoznać się z losami dzieł warownych Wrocławia, od momentu ich budowy aż do współczesności. Zwiedzanie kazamat fortu, pozwoli na wycieczkę w czasie i zapoznanie się z warunkami życia codziennego obsady dzieła warownego. W czasie oprowadzania po Forcie opowiemy o złożonych dziejach budowli dawnej twierdzy po drugiej wojnie światowej, gdy położone na obrzeżach miasta fortyfikacje adaptowane były z myślą o potrzebach Zimnej Wojny.

Stanisław Kolouszek

Działacz społeczny na rzecz zabytków architektury militarnej Wrocławia. W latach 2012 – 2020 Prezes Wrocławskiego Stowarzyszenia Fortyfikacyjnego, autor publikacji popularnonaukowej „Fortyfikacje Festung Breslau”, współautor naukowej monografii „Twierdza Wrocław 1890 – 1918”, doktor nauk historycznych, adiunkt w Dziale Architektury Wrocławia XIX i XX wieku w Muzeum Architektury we Wrocławiu.